قدس آنلاین- مجلس شورای اسلامی هر سال ردیف بودجهای مجزا برای تولید آثار فرهنگی و هنری فاخر در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار میدهد و در مقابل انتظار دارد حاصل تخصیص این اعتبار، تولیدات ارزشمند سینمایی باشد. از آنجایی که تولید آثار فاخر از جمله این اولویتها معرفی شده اما متأسفانه چنان که باید، خبری از این تولیدات درجهیک و اصطلاحاً فاخر در سینما نیست و نحوه هزینهکرد این بودجه توسط وزارت فرهنگ و ارشاد و سازمان سینمایی نیازمند بررسیهای بیشتر است.
با این حال اما سازمان سینمایی به عنوان متولی اصلی دریافت و هزینهکرد بودجه فیلمهای فاخر باید به دنبال تحقق این بودجه باشد و تولیدات خود را در این زمینه به منصه ظهور برساند اما متأسفانه این سازمان به هر دلیلی نتوانسته خروجی مناسبی در زمینه تولید آثار فاخر داشته باشد.
نکته مهم دیگری که به نظر میرسد در خصوص بودجه تخصیص داده شده، وجود دارد آفت ساخت آثار سفارشی است. چنانکه بارها هم دیده شده بسیاری از این گونه تولیدات فاقد تأثیرگذاری لازم در جذب مخاطب بودهاند و البته با تسهیلات و حمایتهای ویژهای که در اکران در اختیار این آثار قرار میگیرد، ظاهراً از آنها به آثاری پرمخاطب تعبیر میشود.
این در حالی است که در روی دیگر سکه، فیلمهایی هستند که با بودجههای کلان بخش خصوصی ساخته میشوند و بدون پشتوانه حمایتهای دولتی جلوی دوربین میروند، اما فیلمهایی فاخرند و جزو آثار ارزشمند سینمایی محسوب میشوند اما یا رنگ اکران به خود نمیبینند یا با چالشهای بسیاری مواجهند.
بنابراین به نظر میآید در وهله نخست باید به تعریف درستی از فیلم فاخر داشته باشیم و در پی تسهیل شرایط ساخت و تولید برای فیلمسازان تراز اول سینما که بارها امتحان خود را پس دادند، باشیم و از سویی دیگر فضای سینمای به اصطلاح فاخر را از زیر سایه سفارشیسازی خارج کنیم. ضمن اینکه به همان اندازه که نیازمند نظارت بر نحوه هزینهکرد این بودجهها هستیم، هزینه ساخت فیلمهای فاخر هم باید به درستی برآورد شود و انتظارات منطقی از میزان تولیدات داشته باشیم. از سویی دیگر این پیشنهاد به کمیسیون فرهنگی مجلس هم میشود که اگر ابهام و یا سئوالی در خصوص نحوه هزینهکرد این بودجه وجود دارد، از ابزارهای نظارتی خود استفاده کند و با فراخواندن مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی ابعاد این ماجرا را برای اذهان عمومی روشن کند. در ادامه نظر جمال شورجه از تهیه کنندگان و کارگردانان سینما را در خصوص این موضوع جویا شدیم که در ادامه می خوانید.
تولیدات فاخر نیازمند حمایت مستقیم دولت است
این کارگردان و تهیهکننده سینما، در این باره اظهار کرد: من در جریان کمّ و کیف بودجه و مبلغی که برای تولیدات فاخر سینمایی در نظر گرفته شده، نیستم اما به هر جهت این کاری است که کمیسیون فرهنگی مجلس انجام داده است. یکی از واجبات این بود که آثار فاخر دینی، قرآنی و دفاع مقدسی تولید شود و این شکل کارها باید توسط دولت پشتیبانی شود و قاعدتاً بخش خصوصی نمیتواند این کار را بهتنهایی انجام دهد و مسئولیت ساخت تولیدات فاخر را یک تنه به دوش کشد.
وی در ادامه افزود: هرچه بودجه بیشتری به این حوزه اختصاص یابد قطعاً تولید فیلمهای فاخر دینی بیشتر خواهد شد؛ اگرچه باید این وضعیت مدیریت شود که این پولها کجا هزینه میشوند و برای چه کارهایی مورد استفاده و بهرهبرداری قرار میگیرند که این خود بهتنهایی مسئله مهمی است و حتما نیازمند پیگیری است. به طور مثال، شاید خوب باشد که کمیسیون فرهنگی نمایندگانی را در شورای تسهیلات یا بنیاد سینمایی فارابی که قرار است بودجه را از آنجا به فیلمسازان اختصاص بدهند، منصوب کند و بر هزینهکرد این بودجه برای ساخت آثار نظارت شود و در نهایت به نتیجة درست برسد و به عبارتی، حواسمان باشد این بودجهها در جاهای دیگری مصرف نشود.
نهادهای فعال فراموش نشوند
کارگردان «سی و سه روز» در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: اگر این تمهید اتفاق بیفتد، به نظرم اتفاق خوبی است. البته نهادهای دیگر همچون حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، سپاه، بسیج، سازمان رسانه ای اوج و ... هم آثار ارزشمندی تولید میکنند و میشود بخشهایی از این بودجه را همانطور که به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داده میشود، به این نهادها نیز اختصاص داد و آنها هم از این ظرفیت استفاده کنند.
وی در ادامه افزود: من فکر میکنم این یک ضرورت است که دولت از این دست بودجهها بهصورت جدی برای تولید آثار فاخر، استراتژیک، حوزه مقاومت و دینی به سینما و نهادهای مرتبط تزریق کند. نه اینکه بودجههای دیگر را قطع کند بلکه برای نهادهایی مانند سپاه و بسیج و حوزه هنری و دیگر مراکزی که اشاره شد نیز بودجهای در نظر بگیرد و انتظار نتیجه هم داشته باشد و نظارت هم صورت بگیرد.
رنج سینما از فقر فیلمهای فاخر
تهیهکننده فیلم «نفوذی» تصریح کرد: متأسفانه سینمای ما از کمبود فیلمهای فاخر و تولیدات ارزشمند دینی رنج میبرد. سینمای فاخر و تولیدات مرتبط با آن همچون آثار دینی، قرآنی و مقاومت اسلامی با کمک بودجههای دولتی و حاکمیتی میتوانند ایجاد و تولید شوند اما متاسفانه حمایتهای لازم در این زمینه صورت نمیگیرد.
شورجه در پایان با اشاره به تخصیص اعتبارات به تولیدات فاخر هرچند اندک، تأکید کرد: به هر صورت به نظرم حرکت بسیار خوبی است و من بیشتر بحث نظارت بر این نوع آثار و تعدد مراکز تولید آثار سینمایی مد نظرم است و اینکه هرچند مسئولیت سازمان سینمایی با وزارت ارشاد است اما در عمل میبینیم که نهادهای بسیاری دستاندرکار هستند و تولیدات خوبی را در سینمای فاخر دارند. آنها هم باید از این بودجهها استفاده کنند و یا بودجه خاصی را به آنها اختصاص دهیم.
نظر شما